Brussel Deze Week
standpunt over nieuw decreet kunstonderwijs .. en prijsverhoging;
Point de vu Brussel Deze Week à propos décret
enseignement d’art...et augmentation des prix;
Open VLD:
'Als factuur oploopt, lopen academies dan leeg?'
vrijdag 25
januari 2013, 11u24
© Brussel
Deze Week
Vlaams minister van
Onderwijs Pascal Smet (SP.A) wil het deeltijds kunstonderwijs (DKO) hervormen.
Er ligt onder meer een forse verhoging van het inschrijvingsgeld aan de
academies op tafel. Open VLD-parlementsleden Carla Dejonghe en Khadija Zamouri
waarschuwen voor een nog moeilijkere situatie voor de Nederlandstalige
academies in Brussel.
werkende ouders, van wie de
kinderen ook nog in een sport- en/of jeugdvereniging zitten, kwijtraken."
Minister Smet
stelde eind oktober 2012 zijn hervormingsplannen voor het deeltijds
kunstonderwijs (DKO) voor in een discussienota. Die plannen leidden al tot heel wat bezorgde reacties.
De geplande
verhoging van het inschrijvingsgeld dreigt lessen muziek, dans en beeldende
kunst immers onbetaalbaar te maken voor veel Brusselaars. Dat zorgt niet alleen
voor een verschraling van het Nederlandstalige vrijetijdsaanbod in Brussel, het
is ook een gemiste kans om kinderen buiten de school(m)uren op een aangename
manier in contact te brengen met het Nederlands. Op 10 januari ontving de
minister van Onderwijs een petitie tegen een duurder kunstonderwijs,
ondertekend door niet minder dan twintigduizend mensen.
Wat zeggen de
plannen tot nu toe? Het inschrijvingsgeld voor minderjarigen stijgt van 60 naar
120 euro, en voor volwassenen van 197 naar 365 euro. Voor 18- tot 24-jarigen
bedraagt het nieuwe tarief 182 euro, waar dat vroeger 114 euro was voor
studenten en 197 euro voor niet-studenten. Reken daar nog kosten bij zoals
ateliergelden, partituren, instrumenten en cursusmateriaal, en de nieuwe
factuur neemt al snel een hele hap uit het gezinsbudget.
Aangezien de
Franstalige academies in Brussel voor jongeren onder de twaalf geen
inschrijvingsgeld vragen, lijkt het ons duidelijk dat ouders in Brussel
voortaan twee keer zullen nadenken aan het begin van het schooljaar waar ze hun
kinderen inschrijven – en terecht.
In
tegenstelling tot in Vlaanderen zijn in Brussel zeventig procent van de
leerlingen in de academies voor beeldende kunsten volwassenen. Het is nog maar
de vraag of zij de verdubbeling van het inschrijvingsgeld tot 365 euro zullen
kunnen dragen. We vrezen dat de academies vooral de werkende ouders, van wie de
kinderen ook nog in een sport- en/of jeugdvereniging actief zijn, zullen
kwijtraken. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van een hervorming die net een
grotere toegankelijkheid van het DKO beoogt? Ook de Vlaamse Onderwijsraad
vreest met deze maatregel een negatieve impact op de participatie.
We moeten er
dan ook op toezien dat iedereen die muziek, dans of tekenen wil volgen, dit kan
doen zonder enige drempel. Cruciaal hierbij is voor ons de verbreding van het
DKO naar kansengroepen. Daarnaast blijft een sterk uitgebouwd Nederlandstalig
vrijetijds- en onderwijsaanbod in een meertalige context van groot belang. De
Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) heeft hier de laatste jaren al veel werk
rond verricht.
De nota pleit
voor een eengemaakte kunstacademie, die zowel podium- als beeldende kunsten
organiseert, als toekomstig organisatiemodel. Dat zou een aantal voordelen
kunnen opleveren op inhoudelijk, organisatorisch en bestuurlijk vlak. Eén
academie betekent één aanspreekpunt voor het DKO in de gemeente of de regio.
Vanaf 2020 moeten alle academies de overstap maken naar het model van de
kunstacademie. In de meeste gemeenten in Vlaanderen zal er dus nog maar één
instelling het DKO organiseren. Brussel vormt hierop, samen met de andere grote
steden, een uitzondering. Het Samenwerkingsforum DKO Brussel, een
overlegplatform waarin alle directies van de Brusselse Nederlandstalige
academies zetelen, en de VGC moeten bekijken hoe kunstacademies vorm kunnen
krijgen in het Brusselse gewest.
Een aantal
Brusselse academies heeft ook filialen in de Rand. Wat betekenen de
hervormingsvoorstellen voor die filialen? Kunnen zij nog bij Brussel blijven?
De filialen loslaten zou voor de academies een dramatische inkrimping van hun
leerlingenbestand betekenen, wat gevolgen heeft op hun werkingsmiddelen.
Bovendien wordt dan de band tussen Brussel en de Rand doorgeknipt. Leerlingen
die in een filiaal les volgen, stromen nu door naar de hoofdinstelling in de
hoofdstad en leren op die manier ook Brussel kennen. We mogen Brussel toch niet
verder isoleren op die manier.
Filialen in de Rand
Ten opzichte van de huidige
situatie staat er in de plannen een verlaging van de leeftijd waarop kinderen
kunnen beginnen met een instrument. Dat vinden we een goede zaak. Toch moeten
we opmerken dat dit aan Franstalige zijde al eerder kan.
De
hervormingsplannen bieden jammer genoeg geen antwoord op de
infrastructuurproblemen van het Brusselse DKO. Wel wordt verwezen naar
infrastructuur als een van de 'kwalitatieve voorwaarden' om erkend te worden.
Een geschikte en aangename leeromgeving is van belang om kwaliteitsvol
onderwijs te kunnen blijven aanbieden. In Brussel zijn de infrastructurele
noden in alle onderwijsvormen erg hoog en de middelen beperkt. Daarom is het
belangrijk dat bij de bouw van nieuwe (basis)scholen bekeken wordt hoe het DKO
geïntegreerd kan worden en over eigen lokalen kan beschikken.
In de nota
worden voor Brussel al een aantal uitzonderingen gemaakt. Toch zijn er nog heel
wat vragen rond de uitwerking van het model van de kunstacademies in Brussel en
het behoud van de verhoogde omkaderingsnormen in de nieuwe structuur. Bovendien
is het uitkijken naar de regeling van het inschrijvingsgeld in Brussel.
Minister Smet gaf al aan dat hiervoor inderdaad naar een oplossing gezocht moet
worden.
Het stemt
hoopvol dat de minister de Brusselse situatie erkent, en we rekenen er dan ook
op dat hij de bezorgdheden van de Brusselse academies opvolgt en uitwerkt in
het nieuwe decreet.
Carla Dejonghe
(rechts), Brussels volksvertegenwoordigster, en Khadija Zamouri, Vlaams
volksvertegenwoordigster (Open VLD)
Zaterdag 2 februari is Dag van het DKO, met
optredens, workshops, concerten en tentoonstellingen in de academies in Brussel
en Vlaanderen. De open dag wordt voorafgegaan door een concert op het stadhuis
van Brussel. Meer op www.dagvanhetdko.be
woensdag 21 november 2012,
08u45
Bettina Hubo
© Brussel Deze Week
Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) wil
het inschrijvingsgeld voor de muziek- en tekenacademies verdubbelen. Zeker in
Brussel zou dat rampzalige gevolgen hebben, zeggen vakbond en academies.
Smet werkt al
een tijdje aan de hervorming van het deeltijds kunstonderwijs, de muziek- en
tekenacademies. Vorig jaar presenteerde hij een conceptnota over de
inhoudelijke vernieuwing. Die had het onder meer over de verlaging van de
beginleeftijd naar zes jaar en een brede, domeinoverschrijdende initiatie.
Onlangs
lanceerde het kabinet-Smet ook een nota over de financiering van het plan.
Daarin wordt een verdubbeling van de inschrijvingstarieven voorgesteld. Nu
betaalt een min-achttienjarige 60 euro en
een volwassene
197 euro, plus tien à twintig euro kopieer- en materiaalkosten. In het voorstel
wordt het jeugdtarief opgetrokken tot 120 euro en het volwassenentarief tot 365
euro, ook weer plus onkosten. Een nieuwe tussencategorie, de 18- tot
25-jarigen, zou 185 euro betalen. Net als nu zullen er sociale tarieven zijn en
korting voor een tweede kind, maar het huidige studententarief (114 euro) valt
weg.
Discussienota
Smet
verklaarde begin deze week aan het persagentschap Belga dat het om een
discussienota gaat, bedoeld om een en ander af te toetsen met de sociale en
andere overlegpartners.
De christelijke
onderwijsvakbond COC is niet te spreken over de voorstellen. "Dit zou een
aderlating zijn voor het brede kunstonderwijs," reageert nationaal
secretaris Dirk De Zutter. "Zeker in Brussel, waar het Franstalige
deeltijds kunstonderwijs voor kinderen tot twaalf jaar gratis is, moet je
uiterst voorzichtig zijn. Ik hoor van de Brusselse directeurs dat de
concurrentie nu al zo hevig is."
Bruno De
Jonghe, directeur van de Hoofdstedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans,
bevestigt: "Dit zou een ondermijning zijn van het Nederlandstalige
muziekonderwijs in Brussel." De Jonghe vindt dat ook Nederlandstalige
jongeren onder de twaalf gratis naar de muziekschool moeten kunnen.
"Alleen zo heeft iedereen evenveel kans op muziekonderwijs."
De Brusselse
muziekacademies tellen zo'n dertig procent volwassen leerlingen, de
tekenacademies zelfs zeventig procent. "Twee jaar geleden werd al beslist
dat volwassenen niet meer met opleidingscheques kunnen betalen. En nu dan een
verdubbeling van het tarief."
Prijsverhoging
De Jonghe
vreest dat in dit scenario de helft van zijn leerlingen weg blijft. "Er
zullen drama's volgen. Leerkrachten zullen hun werk kwijtraken." Ook
volgens Dirk Baeten, jarenlang directeur en nog steeds docent aan de
muziekacademie van Sint-Agatha-Berchem, zullen de gevolgen van een forse
prijsverhoging in Brussel 'dubbel zo groot' zijn. "Het wordt echt heel
duur voor de leerlingen, die daarnaast bijvoorbeeld nog een piano moeten kopen.
De overstap naar de Franstalige academie is gauw gemaakt."
Omdat het in
Brussel lastiger werken is, krijgen de elf muziek- en tekenacademies nu dertig
procent extra financiering, waarmee onder meer de nevenafdelingen in soms
moeilijke wijken in het leven worden gehouden. Baeten: "Ik hoop dat we dat
ten minste behouden."
Ook de politiek
mengt zich intussen in de discussie. "De plannen zoals ze nu op tafel
liggen, zijn een ramp voor de Brusselse academies," zegt Vlaams
parlementslid Khadija Zamouri (Open VLD).
